Elektroniczna licytacja komornicza
10 Kwietnia, 2018r.
Wprowadzenie przez polskiego mocodawcę możliwości przeprowadzenia licytacji komorniczej ruchomości w drodze licytacji elektronicznej miało na celu umożliwienie jak największej grupie podmiotów dostępu do przetargu, a co również miało usprawnić postępowanie egzekucyjne. Cel ten jest jak najbardziej słuszny, jednakże uregulowania wprowadzone nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego w lipcu 2015 roku są martwe, albowiem do dnia dzisiejszego Krajowa Rada Komornicza nie udostępniła systemu teleinformatycznego, za pomocą którego licytacje te miałyby być przeprowadzane. Na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej w aktualnościach widnieje informacja z dnia 12 marca 2018 r., iż prace nad systemem wciąż trwają, a system e-licytacji zostanie uruchomiony w ciągu 6 miesięcy. Rada udostępniła jednak link do makiety systemu, który pozwala zobaczyć, w jaki sposób będzie funkcjonował system udostępniony celem przeprowadzania licytacji elektronicznych.
Otwórz : Makieta systemu udostępniona przez Krajową Radę Komorniczą
Udostępniona makieta systemu e-licytacji przypomina aukcje internetowe, do których praktycznie każdy z nas kiedyś przystępował. Wchodząc na ogólnodostępną stronę internetową zobaczymy zdjęcia przedmiotu, którego licytacja dotyczy, cenę wywołania, pozostały czas do zakończenia przetargu i oczywiście krótki opis.
By skorzystać z tej jakże łatwej formy przystępowania do licytacji warto się wcześniej przygotować w kwestiach czysto formalnych. Wobec tego należy przybliżyć pokrótce najważniejsze regulacje odnoszące się do elektronicznej licytacji ruchomości.
Elektroniczna licytacja ruchomości będzie wszczynana wyłącznie na wniosek wierzyciela. To właśnie od wierzyciela będzie zależało, czy dany przedmiot trafi do systemu teleinformatycznego. Wniosek w tym przedmiocie, zgodnie z dyspozycją art. 879 3 k.p.c. może być złożony do momentu wyznaczenia przez Komornika terminu licytacji bądź też wraz z wnioskiem o wyznaczenie drugiej licytacji.
Istotną informacją związaną z tą formą licytacji jest oddanie zajętej ruchomości pod dozór innej osobie niż dłużnik, kiedy to wierzyciel wystąpił z wnioskiem o licytację elektroniczną. Zatem, wszelkie ruchomości, których będzie się tyczył wniosek wierzyciela o przeprowadzenie e-licytacji zostaną odebrane dłużnikowi. Do tej pory, kiedy to komornik przeprowadzając tradycyjną formę przetargu, często pozostawiał przedmioty we władaniu dłużnika.
Obwieszczenie o licytacji elektronicznej, poza ogłoszeniem publicznym w budynku sądu rejonowego właściwego dla miejsca licytacji oraz poza stroną internetową Krajowej Rady Komorniczej, znajdzie się również w systemie teleinformatycznym. Przeglądanie więc w miarę regularnie udostępnionej strony internetowej, pozwoli być na bieżąco z nowościami, które zostaną udostępnione w systemie e-licytacji.
Obwieszczenie, o którym mowa powyżej będzie zawierało informacje określające przedmiot oraz warunki licytacji, sumę oszacowania i cenę wywołania oraz miejsce i czas, w których można oglądać ruchomość, a ponadto zdjęcie lub zdjęcia ruchomości podlegającej sprzedaży, informację o chwili rozpoczęcia i o chwili zakończenia licytacji oraz informację o tym, że warunkiem udziału w licytacji jest złożenie rękojmi. W obwieszczeniu o licytacji elektronicznej zamieszcza się wzmiankę, że prawa osób trzecich nie będą przeszkodą do przeprowadzenia licytacji i przybicia na rzecz nabywcy bez zastrzeżeń, jeżeli osoby te przed rozpoczęciem przetargu nie złożą dowodu, że wniosły powództwo o zwolnienie ruchomości od egzekucji i uzyskały w tym zakresie orzeczenie wstrzymujące egzekucję (art. 879 4 § 1 k.p.c.).
Jak więc przystąpić do licytacji, którą jesteśmy zainteresowani? Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 września 2016 r. w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji elektronicznej ruchomości w sądowym postępowaniu egzekucyjnym w § 4 mówi, iż należy złożyć wniosek o założenie konta użytkownika za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. We wniosku należy podać: 1) imiona i nazwisko wnioskodawcy, numer PESEL, o ile został mu nadany, a w przypadku osoby nieposiadającej numeru PESEL – serię, numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, w którym wydano ten dokument; 2) adres poczty elektronicznej oraz adres do korespondencji; 3) wskazanie hasła umożliwiającego uwierzytelnienie; 4) wskazanie adresu poczty elektronicznej lub numeru telefonu komórkowego, na które mają być wysyłane powiadomienia o zamieszczeniu pisma, o ile wnioskodawca chce otrzymywać takie powiadomienia; 5) oświadczenie wnioskodawcy, że dane, o których mowa w pkt 1 i 2, są prawdziwe oraz że zapoznał się z pouczeniem co do sposobu i skutków doręczeń dokonywanych zgodnie z art. 1311 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
Dane, o których mowa powyżej podlegają niezwłocznej weryfikacji i w razie negatywnego wyniku zawiadamia się osobę składającą wniosek o odmowie założenia konta. W zawiadomieniu tym podana będzie przyczyna przyczynę tej odmowy wraz z pouczeniem o możliwości złożenia ponownego wniosku za pośrednictwem wybranego komornika sądowego. Warto więc przed złożeniem wniosku przygotować potrzebne dane, których podanie jest konieczne w celu założenia konta w systemie, bowiem jedna pomyłka może sprawić, iż otrzymamy odmowę założenia konta, a ponowny wniosek jest możliwy wyłącznie za pośrednictwem komornika sądowego. Jeżeli jednak przejdziemy proces weryfikacji danych n adres poczty elektronicznej bądź numer telefonu doręczone zostanie zawiadomienie o założeniu konta w systemie teleinformatycznym.
Ważną informacją jest możliwość przystąpienia to licytacji przez pełnomocnika, przedstawiciela ustawowego albo osobą uprawnioną do działania w imieniu osoby prawnej albo innej jednostki organizacyjnej posiadającej zdolność prawną. W takiej sytuacji, konieczne jest oświadczenie o występowaniu w imieniu osoby trzeciej za pośrednictwem systemu. Do oświadczenia dołącza się pełnomocnictwo lub inny dokument wykazujący umocowanie, jeżeli zostały one sporządzone elektronicznie, albo elektronicznie poświadczony odpis pełnomocnictwa lub dokumentu wykazującego umocowanie. Pełnomocnictwo lub dokument wykazujący umocowanie albo ich uwierzytelnione odpisy mogą być złożone komornikowi sądowemu pro- wadzącemu licytację.
Mając więc założone konto możemy śmiało przystąpić do licytacji, jednakże po złożeniu rękojmi za pomocą systemu teleinformatycznego bądź też złożonej u komornika, który potwierdza ten fakt w systemie. Rozporządzenie MS w sprawie sposobu przeprowadzenia licytacji elektronicznej wskazuje, że złożenie rękojmi za pośrednictwem systemu teleinformatycznego powoduje automatyczne przypisanie użytkownikowi unikalnego identyfikatora licytanta. Za chwilę złożenia rękojmi w systemie teleinformatycznym uważa się chwilę nieodwracalnego zainicjowania procedury uiszczenia rękojmi za pomocą udostępnianego przez system teleinformatyczny mechanizmu zapewniającego identyfikację wnoszącego rękojmię. W tym miejscu należy zwrócić uwagę, iż jest to procedura nieodwracalna. Z kolei, w przypadku, kiedy suma oszacowania przedmiotu licytacji jest niższa niż 5 000 złotych to rękojmi się nie składa, a przypisanie użytkownikowi unikalnego identyfikatora licytanta następuje z chwilą zgłoszenia przystąpienia do przetargu, który wymaga uwierzytelnienia się na koncie użytkownika, utworzenia oświadczenia o postąpieniu, zatwierdzenia oświadczenia o postąpieniu. Niezwłocznie po dokonaniu postąpienia w aktach sprawy jest automatycznie umieszczane potwierdzenie dokonania postąpienia.
Zgodnie z treścią art. 8796§ 1 k.p.c. licytacja elektroniczna rozpoczyna się z chwilą określoną w obwieszczeniu o licytacji elektronicznej i kończy się w chwili wyznaczonej przez komornika. Ciekawostką jest to, iż w trakcie trwania przetargu w systemie ujawnia się licytantom wyłącznie aktualną cenę przedmiotu wraz z unikalnym identyfikatorem licytanta, który ją ofiaruje, oraz czas pozostały do zakończenia licytacji. Dane osobowe niewidoczne dla licytantów są ujawniane wyłącznie komornikowi.
Elektroniczna licytacja będzie trwała co najmniej 7 dni, a jej zakończenie przypadnie w godzinach urzędowania sądu rejonowego, przy którym działa komornik. Mamy więc sporo czasu na przypilnowanie licytacji, do której się przystąpiło. Natychmiast po zakończeniu licytacji elektronicznej komornik udziela w systemie przybicia osobie ofiarującej najwyższą cenę w chwili zakończenia, o czym zawiadamia wierzyciela, dłużnika, a licytantom doręcza zawiadomienie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Istotną kwestią jest termin zapłaty ceny nabycia, a mianowicie musi ona nastąpić w dniu następnym po doręczeniu zawiadomienia o przybiciu w godzinach urzędowania kancelarii komorniczej lub na rachunek bankowy komornika do godziny osiemnastej dnia następnego. Jeżeli ten dzień przypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, cenę uiszcza się w następnym dniu po dniu albo dniach wolnych od pracy. Cena nabycia może być uiszczona za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Podsumowując, bezsprzecznie licytacja elektroniczna poszerzy krąg licytantów i spowoduje konkurencję wśród potencjalnych nabywców ścigających się o konkretny przedmiot. Przeprowadzenie w tejże formie przetargu może skutkować szybszą, skuteczniejszą egzekucją, co zdecydowanie jest dobrą informacją dla wierzycieli. Zachęcające jest również to, że przystąpienie do licytacji może nastąpić bez konieczności wychodzenia z domu, a sam użytkownik może brać udział w nieograniczonej liczbie licytacji za pośrednictwem konta.
